ارزیابی شاخص اکو-بهره‌وری در واحد عمرانی F1 از شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود

اکو- بهره‌وری در توسعه پایدار، به صورت عملکرد زیست‌محیطی یک محصول کشاورزی با توجه به ارزش آن محصول تعریف می‌شود. نرم‌افزارهای SEAT و EVAT، دو ابزار مدل‌سازی هستند که با ترکیب دیدگاه‌های اقتصادی و زیست‌محیطی در یک مدل واحد تحلیل می‌شوند و به کاربر این امکان را می‌دهد تا سیستم مصرف آب را ارزیابی کند. در این مطالعه، شاخص اکو- بهره‌وری با توجه به اثرات زیست‌محیطی مصرف سوخت‌های دیزلی در یکی از واحدهای عمرانی شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود مورد بررسی قرار گرفت. اراضی کشاورزی این منطقه شامل شالیزارهای برنج، باغات چای و استخرهای پرورش ماهی است. عملکرد زیست‌محیطی سیستم آبی منطقه برای پدیده تغییر اقلیم ایجاد شده در اثر انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از مصرف سوخت‌های دیزلی ارزیابی گردید، در حالی‌که عملکرد اقتصادی آن با استفاده از کل ارزش افزوده محصولات نهایی سیستم و با توجه به مصرف آب و روش‌های مدیریتی مورد استفاده اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد که مقدار این شاخص در شرایط پایه منطقه مورد مطالعه برای شالیزارهای برنج، باغات چای و استخرهای پرورش ماهی به ترتیب Milion Rials/kg 〖CO〗_2 eq 46/3، 76/0 و 02/0 بدست آمد. در ادامه، سناریوهایی در راستای بهبود شاخص اکو-بهره‌وری تعریف و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که از بین سناریوهای تعریف شده سناریوی 3 (63 درصد راندمان آبیاری و 5 درصد مصرف آب برگشتی در شالیزارهای برنج) و سناریوی 4 (جایگزینی نیمی از ماشین‌آلات دیزلی با برقی در استخرهای پرورش ماهی) باعث افزایش 17 و 86 درصدی شاخص‌ اکو-بهره‌وری کل سیستم آب کشاورزی واحد عمرانی F1 شده است.